ارتودنسی کودکان چیست؟
ارتودنسی نوعی تخصص در حوزه درمانی دندان است که به رفع اختلالات فک و دندان‌ها می‌پردازد. هدف نهایی تمام خدمات ارتودنسی، رفع نامرتبی دندان‌ها است به‌گونه‌ای که با تنظیم دندان‌های فک بالا و پایین، بتوان آنها را در وضعیت درستی قرار داد. ارتودنسی دندان کودکان همان‌طور که از نامش پیداست به صاف کردن و ارزیابی دندان‌های کودکان اختصاص دارد. دندانپزشک کودکان با تشخیص عادات غلط دهانی و مشکلات اولیه که ممکن است منتهی به نامرتبی و اختلالات دندانی شود خیلی سریع اقدام به درمان می‌کنند. فرآیند درمان ارتودنسی کودکان شامل دو مرحله ارتودنسی پیشگیری و سیم‌کشی دندان می باشد.
ارتودنسی ثابت پشت دندانی
بریس های پشت دندانی نوعی از ارتودنسی است که بر خلاف انواع دیگر ارتودنسی به سطح داخلی دندان های متصل می شود و از دید بقیه افراد پنهان است که در نتیجه تاثیری بر زیبایی دندان ها ندارد. نتایج به دست آمده از آن نیز نشان می دهد که تفاوت چندانی با انواع دیگر ارتودنسی ندارد. از نظر مشکلات و عوارض هم باید گفت که بیماران در این نوع با مشکلاتی در صحبت کردن، زخم شدن زبان و مشکلات بهداشتی دهان روبرو هستند. همچنین هزینه ی مورد استفاده در این نوع ارتودنسی به مراتب از انواع دیگر آن بیشتر است.
براکت خود لیگاچور
سیستم براکت خود لیگاچور کاملاً شبیه براکت فلزی معمولی است با این تفاوت که در آن از لیگاچور استفاده نمی‌شود. لیگاچور سیم تابیده یا حلقه کشی کوچکی است که دور نگین براکت قرار می‌گیرد تا سیم ارتودنسی را متصل به براکت نگه دارد. در براکت خود لیگاچور گیره هایی تعبیه شده است که سیم ارتودنسی را نگه می‌دارند و نیازی به وسیله خارجی مانند حلقه کشی لیگاچور وجود ندارد.
در نتیجه اصطکاک کمتری بین براکت و دندان ایجاد می‌شود بنابراین حرکت کردن دندان آسان‌تر خواهد بود. همچنین به علت عدم وجود لیگاچور، تمیز کردن براکت و دندان آسان‌تر است. هر چه قطعات و زواید سیستم براکت بیشتر باشد، احتمال تجمع پلاک در آنها و فعالیت باکتری‌ها افزایش می‌یابد بنابراین با حذف لیگاچور کمک بیشتری به حفظ بهداشت و سلامت دهان می‌شود.
کارآیی سیستم براکت مشابه براکت فلزی معمولی است و از طرفی ممکن است کنترل حرکت دندان‌ها بهتر باشد و همراستایی دندان‌ها به شکل دقیق‌تری انجام شود. با این حال باید در نظر داشته باشید که هزینه این سیستم براکت بیشتر از براکت فلزی معمولی است در حالی که از نظر زیبایی همچنان همانند براکت معمولی در معرض دید قرار دارد.
معایب ارتودنسی سرامیکی
موادی که در ساخت براکت سرامیکی استفاده می شوند ، از مینای دندان سخت تر هستند. به همین دلیل در پایان دوره درمان و زمانی که قرار است ارتودنسی از دهان خارج شود ، ممکن است به مینای دندان آسیب وارد شود.
به همین دلیل شخصی که مسئولیت این کار را بر عهده می گیرد باید از تخصص و مهارت کافی برای انجام آن برخوردار باشد تا بتواند کمترین آسیب را به مینای دندان وارد کند. علاوه بر این ارتودنسی سرامیکی به دلیل اینکه نسبت به ارتودنسی فلزی روش تازه تری است و در آن از مواد خاصی استفاده می شود ، هزینه بیشتری را روی دست شما خواهد گذاشت.
دلیل دیگری که باعث بالاتر رفتن هزینه ارتودنسی سرامیکی می شود ، تعداد جلسات است. واضح است که هرچه تعداد جلسات موردنیاز برای انجام ارتودنسی بیشتر باشد ، هزینه بیشتری را به دنبال خواهد داشت.
چون انجام این نوع ارتودنسی نسبت به فلزی به جلسات بیشتری نیاز دارد ، پس طبعا هزینه آن هم بیشتر خواهد بود. یکی دیگر از معایب ارتودنسی سرامیکی این است که این نوع از ارتودنسی نیاز زیادی به مراقبت دارد. اگر به درستی از آن مراقبت نشود ، می شکند و یا لب پر خواهد شد.
کدام نوع بریس را انتخاب کنیم؟
انتخاب بین این دو گزینه هم کاملا به این بستگی دارد که کدام نوع بهتر روی دندان شما بنشیند و در نهایت، نظر متخصص زیبایی دندان در این امر اهمیت زیادی دارد. زیرا این موضوع به برند مورد استفاده و جنس و کیفیت متریال بستگی زیادی دارد و امری ظریف و مهم است.
اما قانون کلی این است که اگر رنگ دندان شما خیلی روشن است، انواع شفاف بهتر روی دندان شما می‌نشیند و اگر هم دندان شما معمولی یا تیره است، استفاده از انواع هم‌رنگ دندان نتیجه بهتری در بر خواهد داشت.
تغییر رنگ کش‌ها
کش‌هایی که سیم ارتودنسی (آرچ وایر) را روی براکت‌های سرامیکی نگه می‌دارند، معمولا جهت زیبایی به رنگ سفید یا شفاف انتخاب می‌شوند. از قضا این رنگ‌ها اگرچه در ابتدا نامعلوم هستند ولی در گذر زمان تمایل به تغییر رنگ دارند. البته اگر شما زیاد اهل خوردن چای یا قهوه نباشید این اتفاق خیلی محسوس نیست. به‌علاوه در هر جلسه ملاقات نزد ارتودنتیست (تقریبا ماهانه) کش های شما عوض می شوند. توجه به این نکته ضروری است که درواقع این کش‌ها هستند که تغییر رنگ می‌دهند و نه خود براکت‌های سرامیکی.
ارتودنسی‌های سرامیکی جدید به راحتی رنگ نمی‌گیرند
ارتودنسی‌های سرامیکی قدیمی از جنس پلاستیک ساخته می‌شدند و پس از مدتی رنگ آنها تغییر می‌کرد. به لطف پیشرفت تکنولوژی، دندانپزشکان امروزه به براکت های سرامیکی دسترسی دارند که علاوه بر راحتی بیشتر، شفاف بوده و کمتر در خطر تغییر رنگ قرار دارند.
البته این به معنی نادیده گرفتن بهداشت دهان و دندان نخواهد بود. در صورت عدم توجه به رژیم غذایی مناسب و مسواک زدن، براکت های سرامیکی نیز ممکن است تغییر رنگ داده و شفافیت خود را از دست بدهند. یکی از قسمت‌های آسیب پذیر نسبت به تغییر رنگ، بندهای پلاستیکی هستند که براکت ها را به یکدیگر متصل می‌کنند.
مزایای درمان ارتودنسی عبارت است از:
ردیف کردن دندان‌ها و اصلاح طرح لبخند
اصلاح عود کردن مشکلاتی که مجدداً پس از ارتودنسی پیشین ایجاد شده است.
آسان‌تر کردن مسواک زدن و نخ کشیدن به ویژه پس از رفع مشکل به هم فشردگی و همپوشانی دندان‌ها
رفع اختلال بایت و بهبود عملکرد جویدن دندان‌ها
رفع مشکل دندان غایب
بستن فاصله بین دندانی
کاهش ساییدگی دندان‌ها که عامل آن دندان قروچه یا اختلال بایت است.
اصلاح اختلاف اندازه فک بالا و پایین از طریق ارتودنسی و گاهی جراحی فک
ارتودنسی نامرئی (اینویزیلاین)
این نوع درمان ارتودنسی نامرئی بوده و به صورت قالب در دهان شما قرار می گیرند و به راحتی هنگام غذا خوردن، مسواک زدن و استفاده از نخ دندان قابل برداشتن هستند. در این روش نیازی به براکت و سیم نیست. در این نوع درمان از پلاک هایی استفاده می شود که توسط تکنولوژی رایانه ای ساخته شده اند. هنگامی که این پلاک های متحرک در داخل دهانتان قرار دارد، از خوردن غذا های سفت، نوشیدن چای و قهوه و سیگار کشیدن خودداری کنید زیرا این پلاک ها تغییر رنگ می دهند. اگر از این نوع درمان استفاده می کنید خیلی باید مراقب باشید زیرا در صورت شکسته شدن یا تغییر شکل دادن پلاک ها، روند درمان با مشکل مواجه خواهد شد.
آسیبدیدگی لثه‌ها و استخوان دندان‌ها (بیماری‌های پریودنتال)
احتمال ابتلاء به بیماری‌های لثه و یا حتی آسیبدیدگی استخوان دندان‌ها در اثر عفونت لثه یا بیماری‌های پیشرفته پریودنتال در بزرگسالان بسیار بیشتر از کودکان است. افرادی که دندان‌های صاف و مرتب داشته باشند، کمتر در معرض ابتلاء به بیماری‌های لثه قرار دارند.